Şiirin en ünlü bölümü her halde televizyon dizisinde okunan kısmıdır. Bildiğimiz kısmı "Herkes öldürür sevdiğini" şeklindedir. Fakat bu şiirin bir öyküsü var. Oscar Wilde'ın 2 yıl hapis cezası almasının da bir nedeni var.
Reading Zindanı Baladı Oscar Wilde. Yazar bu şiirini ölümünden 3 yıl önce yazmış. Şiir 109 bentten oluşuyor. Okurun 10 dakika içinde bitireciği bir şiir. Ama sindirerek ve yacaş aşay, anlayarak, Wilde’ın duygularını hissederk okumak isterseniz 30 dakikanızı ayırmalısınız. Aslında Oscar Wilde’ın en önemli yapıtlarından biri olan bu şiiri yıllardır okumak isteyip de hep ertelemiştim.
Bunun bir nedeni de çevirilerdi. Şiir çevirisi asla orijinali gibi olmaz. Çeviri şiir aslında olmaz, şiir başka bir dile çevrilemez. Yayınevi İngilizce metni de çeviri ile yayınlamıştı. Arada İngilizce aslına da anladığım kadarı ile baktım. Neyse şimdi şiire geçelim ve okuyalım.
Reading Zindanı Baladı Şiirleri Konusu ve Oscar Wilde
Şiirin en ünlü bölümü her halde televizyon dizisinde okunan kısmıdır. Bildiğimiz kısmı “Herkes öldürür sevdiğini” şeklindedir. Fakat bu şiirin bir öyküsü var. Oscar Wilde’ın 2 yıl hapis cezası almasının da bir nedeni var. Aşağıda yazacağım. Ama burada şiirin ilk kısmını alıntılamak istiyorum. Sonra çok kısa yazarı, bu kitabı ve erken yaşta ölen bu edebiyat dâhisinden bahsedeceğim.
Reading Zindanı Baladı Konusu ve Şiirler Ner Anlatıyor?
Oscar Wilde iki yıllığına hapis cezasını çekmek için Reading Hapishanesi’ne gönderilir. Kitabın 9. baskıya kadar kendi adıyla yayınlamaz. Reading Zindanı Baladı ilk defa Ocak 1898 yılında C.3.3. adıyla yayımlanır. Bu mahlas alsında hapishanedeki zindanının blok, kat ve zindan numarasıdır. Şiir hapishane ortamını, mahkumların yaşama olan bağlarını, hücrelerdeki yaşamı yani bir mahkumun psikolojisini çok iyi anlatır. Şiirin öyküsü ise karısını çok sevdiği halde öldüren ve idama mahkum edilen adam üzeredir.
Charles Thomas Wooldridge cinayetten idama mahkum edilir ve iki haftalık hazılık süresinden sonra idam ediecektir. Wilde, karısının boğazını kesen idam mahkumundan çok etkilenir. Etkilendiği zaten şiir boyunca belli oluyor. Çok etkileyici dizeleri olan bir şiir. Bir zamanlar Ezel televizyon dizisinde çok sevilen “Ramiz Dayı” karakteri bu baladın bilindik dizeleri ile meşhurdu.
Oysa herkes öldürür sevdiğini Ramiz Dayı’nın Okuduğu Şiir
Kırmızı ceketini giymemişti,
Çünkü kan da, şarap da kırmızıydı,
Ve kan da, şarap da ellerine bulaşmıştı
Onu cesedin yanında bulduklarında,
Sevdiği ve yatağında katlettiği
Kadıncağızın yanında.
Yürüdü diğer Suçlularla birlikte
Üzerinde hırpani, boz bir kıyafetle;
Bir de başında kasketle,
Ve hafif, şen adımlar ile;
Oysa ben görmemiştim bir kez dahi
Güne böyle efkârla dalan birini.
….
Bu adam öldürmüştü sevdiğini,
Ve bu yüzden de ölecekti.
Oysa herkes öldürür sevdiğini,
Bunu böyle bilin,
Kimi hazin bir bakışla öldürür,
Kimi latif bir sözle,
Korkaklar öperek öldürür,
Yürekliler kılıç darbeleriyle!
Kimi gençken öldürür sevdiğini,
Kimi ihtiyarken;
Kimi şehvetli ellerle boğar,
Kimi sevdiğini altına boğar:
Merhametlisi bıçağını savurur,
Çünkü böyle ölen çabuk soğur.
Kimi az sever, kimi çok,
Kimi alır, kimi satar;
Kimi öldürürken gözyaşı döker de,
Kimi gözünü bile kırpmaz:
Çünkü herkes öldürür sevdiğini,
Ama herkes öldürdü diye ölmez.
Oscar Wilde Kimdir?
Tam adı Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde olan İrlandalı şair, romancı, oyun yazarıdır. Oscar Wilde16 Ekim 1854 yılında Dublin, İrlanda’da doğmuştur. Oscar Wilde’ı belki de en fazla dile düşüren Viktorya döneminin katı ahlakçılığı karşısında eşcinsel kimliğini saklamamasıdır. Evli ve çocukları olduğu halde Wilde eşcinsel kimliği ile çok ünlü ve başarılı bir yazar olarak kendini saklamaz. Eşcinselliğin suç, ahlaksızlık sayıldığı dönemlerde bölyle müthiş bir yazar harcanmıştır.
Oscar Wilde Neden Ceza Aldı? Niye Hapiste Yattı?
Oscar Wilde, gizliden sonraları açıktan eşcinsel ilişkiler yaşar. Sonunda ilişkide olduğu kişinin babası tarafından mahkemeye verilir. Karşılıklı davalar açılır ve yazar ahlaksızlık suçundan iki yıl boyunca Reading şehri Reading Devlet Hapishanesi’nde 2 yıla mahkum edilir. Bradan çıktıktan sonra sevgilisinin yanına döner. Zaten kısa süre sonra ölecektir. Estetizm, sanat ve sanatçı yapıtlarındaki ana temalardandır. Bu konularda bir süre ders de vermiştir.
Oscar Wilde Şiirleri
Reading Zindanı Baladı Şiirleri, 109 bentten oluşan Wide’ın en bilinen şiirlerini, hahishane temasını içerir. Yukarıdaki alıntı Türk televizyon dizilerinin en çok izlenilen Ezel dizisinin karakterlerinden biri olan Ramiz dayı kurgusal karakterinin izleyinin adeta belleğine kazıdığı şiirlerden biridir.
- Baskı: 192 sayfa
- Okuma Süresi: 30 dakika
- Yayıncı: Everest Yayınları
Yorumlar